Verslag: Debat Zwolse gemeenteraad over arbeidsparticipatie
Zwolle – Maandagavond 18 maart 2024 was er in de gemeenteraad van Zwolle een debat over de stand van zaken van de herijking van de visie op arbeidsparticipatie.
Allereerst waren er twee insprekers die samen ophaalden dat zij het niet eens zijn met de verandering van de bestemming van het bosperceel aan de Nemelerbergweg. Dat zou een functie wonen moeten krijgen, maar er staat in de stukken dat omwonenden het ermee eens zijn, echter dat zijn zij niet. In de apple-versie van de verslagen is hun bijdrage weggevallen en daarop attendeerden zij de raadsleden.
Iedereen meedoen
De ChristenUnie is blij dat de gemeente ernaar streeft dat iedereen kan meedoen in de stad. Er zijn echter te weinig goede resultaten voor de arbeidsparticipatie in de stad. Er zijn eilandjes ontstaan waar ieder zijn eigen weg gaat. De partij is wel blij met de conclusies en aanbevelingen in het rapport. Ze pleit voor een mensgerichte aanpak, waarbij de kans op terugval zo klein mogelijk moet zijn. Werken kan een oplossing zijn voor veel problemen.
Het CDA is enthousiast over de eerlijkheid van het rapport. Zij is wel geschrokken van het beleid tot nu toe. Een aanzienlijk aantal mensen staat nog aan de zijlijn, terwijl de arbeidsmarkt heel krap is. De partij pleit ervoor dat er prioriteit wordt gegeven aan mensen die relatief gemakkelijk aan werk kunnen komen, en te accepteren dat sommige mensen gewoon niet geholpen kunnen worden. Dat laatste zal waarschijnlijk een kleine groep zijn.
Werkgeluk
GroenLinks haalt de Japanse term Igigai aan. Dat is een manier van kijken naar werkgeluk. Individuele aandacht is nodig om tot werkgeluk te komen voor iedereen. Werk is belangrijk om armoede tegen te gaan, maar mag ook best duurzaam zijn. Ook werkgevers zullen moeten worden begeleid om de arbeidsparticipatie aan te jagen. Het SWT kan tevens een rol spelen. Een inclusieve en cultuursensitieve aanpak is gewenst, zegt de partij.
De PvdD heeft het over ruimte voor mantelzorg zonder gevolgen voor de uitkering en het belang van de sociale basis. Maatschappelijke inzet is van groot economisch belang en duurzame banen mogen best beter betaald worden. Mensen aan de zijlijn zouden een certificaat moeten kunnen halen. Ook moet er een link gelegd met de Wmo. Misschien zijn er mogelijkheden voor collectieve hulp, aldus de PvdD.
Hard bezig gaan
De SP stelt dat het bekend is dat arbeidsparticipatie erg belangrijk is. Ze is geschrokken van de conclusies van de tussenrapportage die voorligt, omdat er nog steeds veel mensen aan de kant staan. Het innovatie-lab bijvoorbeeld, pakt wel goed uit. Zij wil daar graag mee door, en een eindverslag van ontvangen. Ook wil de partij af van hokjesdenken. Het college heeft de afgelopen jaren steken laten vallen en de SP ziet graag dat zij er nu hard aan gaat trekken.
De VVD focust zich vooral op de 2600 mensen in Zwolle die langdurig in de bijstand zitten. De partij wil dat er met al deze mensen perspectiefgesprekken worden gevoerd. We willen allemaal schoon water, passende woning, genoeg blauw op straat en handen aan het bed, zegt de fractie, en daar is werk voor nodig om het geld voor te verdienen. Voor sommige mensen lukt dat niet, en daarom is actie nodig. Speciale aandacht vraagt zij voor het aantal jongeren dat in de bijstand terecht komt. Ook statushouders zijn een probleemgroep. Veel werkgevers creëeren banen voor allerlei groepen, maar hebben het soms moeilijk met alle regelgeving.
Blijven volgen
D66 zegt dat wij het ons niet kunnen veroorloven om mensen aan de kant te laten staan. De registratie is niet voldoende, evenals de begroting. Het college en de gemeenteraad moeten meer alert zijn. Mensen die wel een stap maken naar de arbeidsmarkt zouden beschermd moeten worden voor een terugval. De gemeente heeft een fikse klus te klaren, zegt deze partij, en ze wil dat op de voet kunnen blijven volgen.
De PvdA vindt het ook belangrijk dat iedereen de mogelijkheid krijgt om mee te doen. De stimuleringsaanpak werkt volgens haar goed, maar er is sprake van versnippering op verschillende beleidsterreinen. Jeugd en statushouders noemt zij ook expliciet als aandachtsgroep. De partij is zich bewust dat het een ingewikkelde materie is en andere partijen honoreren deze mening. Het SWT zou een sterkere rol kunnen krijgen en maatwerk zou moeten worden omarmd.
Maatschappelijk ongenoegen
Swollwacht is ook voor passende ondersteuning, en hekelt het beleid voor statushouders. Het is een recept voor persoonlijk leed en maatschappelijk ongenoegen, zegt ze. Daarbij doelt zij op de krappe huisvesting. Er staat niets over in de aanbevelingen. De partij hoopt dat het college dit meeneemt in de verdere behandeling.
Reactie wethouder Paul Guldemond
Wethouder Guldemond is blij met het debat. De keten van arbeidsparticipatie behoeft meer aandacht, zegt hij. De afgelopen periode is niet zonder consequenties gebleven. Mensen die ondersteuning nodig hebben moeten dat krijgen. Ook moeten mensen een keuze hebben in werk.
De harde realiteit is dat in Zwolle de cijfers er slechter voor staan dan in vergelijkbare steden. De wethouder rekent op de vangnetregeling van het rijk. Het gaat om mensen, zegt hij, en gekeken moet wat de beste ondersteuning is voor wie. Er is nu in beeld waar Zwolle op dit moment staat en welke stappen gaan worden genomen.
Er moeten scherpere afspraken gemaakt met de diverse stakeholders, zoals Tiem, SWT en IPA, deze laatste richt zich vooral op statushouders. De context moet ook worden meegenomen, zegt de wethouder. Volgens hem zijn er 3600 mensen in de bijstand in Zwolle, maar dat zijn ook mensen die er nog niet zo lang in zitten. Er zijn verschillende instrumenten beschikbaar om mensen te helpen, voor wat vroeger de Wsw was bijvoorbeeld.
De wethouder hoopt dat ondernemers bereid zijn hun processen aan te passen aan de werknemers. De positie van Zwolle in de regio is zwakker dan die van andere gemeenten. Het rapport dat nu voorligt wordt verder uitgewerkt. Waaronder met het prioriteren van doelgroepen. Ook mantelzorg is tegenwoordig heel goed geregeld, denkt hij.