Zwolle – Omdat luchthaven Schiphol tegen zijn grenzen loopt is besloten een deel van de vluchten te verplaatsen naar de vliegvelden Lelystad en Eindhoven. Lelystad Airport vangt vanaf 2019 vliegtuigen op als overloop van Schiphol. De aanvlieg- en vertrekroutes liggen boven grote delen van Overijssel, Gelderland, Drenthe en Friesland. Er is in de provincies veel onduidelijkheid over de gevolgen van de huidige vliegroutes voor mens, natuur en milieu.
Video: Alles wat je wilt weten over vliegveld Lelystad
Informatieavond
Dinsdagavond 19 september is in de Nieuwe Buitensociëteit een informatiebijeenkomst gehouden voor het publiek. Hier spraken onder andere Dhr. Alders, voorzitter van de Alderstafel (tekentafel vliegroutes) en Dhr. Rooijakkers van het actiecomité Hoog Overijssel. Een paar dagen daarvoor informeerde het Ministerie van Infrastructuur en Milieu de bestuurders uit de regio over de vliegroutes.
Het luchthavenbesluit voor de uitbreiding van Lelystad Airport geeft de routes aan op basis waarvan de vliegtuigen zullen gaan vliegen. Het aantal vluchten naar Lelystad zal de komende paar jaar groeien naar 10.000 vliegbewegingen per jaar, en uiteindelijk naar 45.000 per jaar. Daarvoor is op termijn een herindeling van het luchtruim nodig.
Alderstafel
De minister van Infrastructuur en Milieu (IenM) heeft een advies gevraagd over de ontwikkeling van vliegveld Lelystad aan de zogeheten Alderstafel (externe link). Aan deze overlegtafel nemen belanghebbenden en overheden uit de regio rond Lelystad deel. De minister vroeg samen te onderzoeken hoe de luchthaven Lelystad kan groeien en welke gevolgen dat heeft voor omwonenden, economie en milieu.
Als resultaat heeft de Alderstafel Lelystad in 2012 een breedgedragen advies uitgebracht dat door het kabinet is overgenomen. In twee fases mag de luchthaven groeien naar 45.000 vliegbewegingen per jaar. Daarbij is voor de ontwikkeling van Lelystad Airport een vlieghoogte van minimaal 6.000 voet boven het ‘oude land’ afgesproken.
Vliegverkeer boven Zwolle
De aanvliegroutes voor baan 05 en baan 23 van Lelystad Airport liggen vlak langs de noordelijke bebouwingsgrens van Zwolle. De aanvliegroute naar baan 05 is nabij het nieuw te ontwikkelen deel van Stadshagen gelegen. De vliegtuigen die op Lelystad landen zullen daar langs vliegen op een hoogte van ongeveer 6.000 voet (1800 meter), behalve als er tegelijkertijd stijgend verkeer van Lelystad komt. Dan zullen de dalende vliegtuigen onderlangs kruisen en bij Zwolle aanmerkelijk lager langskomen.
Na de eerste 5 jaar zijn er gemiddeld 30 vliegbewegingen per dag tussen 6.00 en 23.00 uur. Naar verwachting vliegen er dan 12 vliegtuigen per dag langs de noordrand van Zwolle naar Lelystad. Vertrekkende vliegtuigen zullen hier niet passeren, die vliegen ten zuiden van Zwolle op een hoogte van meer dan 6.000 voet (1800 meter).
Wat gaat Zwolle daarvan merken?
Duidelijk is dat Zwolle in het uiteindelijke scenario over ongeveer twintig jaar gemiddeld 50 vliegtuigen per dag aan de noordzijde hoort passeren op een hoogte van tussen de 3.000 en 6.000 voet (900 tot 1800 meter) over. Rond 40% van de tijd – bij oostenwind – komen ze langs de noordrand van Stadshagen. Dit is goed merkbaar, zie de animatie op de website van de Alderstafel. In de overige 60% vliegen de toestellen ten noordoosten van Zwolle naar Ens om daar de daling in te zetten naar baan 23. Deze route loopt minder dicht langs Zwolle.
Lees meer in de factsheet van het ministerie en de informatienota aan de gemeenteraad van Zwolle.
Proefvluchten
De gemeente Zwolle heeft het ministerie gevraagd om proefvluchten te houden met vliegtuigen zoals die straks op Lelystad zullen gaan vliegen. Dan kan iedereen zich zelf een goed beeld vormen van wat er op de grond te zien en horen is van de vliegtuigen. Wie een indruk wil krijgen van het geluid en de zichtbaarheid van vliegverkeer kan eventueel ook gebruik maken van speciale apps waarmee de vlieghoogte van overvliegend verkeer zichtbaar is.
Aansluitroutes hogere luchtruim
In juni heeft het rijk het ontwerp bekend gemaakt voor de aansluitroutes van het hogere luchtruim op de start- en landingsroutes naar Lelystad (de zogeheten B+ routes). Na de bekendmaking van deze aansluitroutes hebben de provincies Overijssel en Gelderland hun zorg geuit over de gevolgen van deze routes voor vliegveld Teuge en voor het zweefvliegen op Lemelerveld. Daarom heeft de staatssecretaris onderzoeksbureau Helios om een second opinion gevraagd. Het bureau onderzoekt hoe de aansluitroutes tot stand gekomen zijn. Lees meer over de antwoorden (externe link) op de Kamervragen en het onderzoek van Helios op de website van de rijksoverheid.
Duidelijk is wel dat dit onderzoek geen gevolgen zal hebben voor de aanvliegroutes langs de noordrand van Zwolle, de zogeheten B+ routes. Die zijn al in 2015 vastgesteld in het Luchtvaartbesluit en liggen vast.
In september van 2017 organiseert het ministerie van IenM informatiebijeenkomsten in de regio. Daarna is er in oktober gelegenheid om via een internetconsultatie te reageren en een zienswijze in te dienen op het ontwerp van de aansluitroutes.
Parallel worden de luchtruimgebruikers geconsulteerd. De Tweede Kamer wordt over de uitkomsten van beide consultaties, en wat daarmee gedaan wordt, geinformeerd.
De aansluitroutes naar het hogere luchtruim worden naar verwachting vastgesteld in november van dit jaar.
Zienswijze Zwolle
De gemeente Zwolle heeft in juli 2014 een zienswijze ingediend tegen de aanvliegroutes naar Lelystad zoals die zijn opgenomen in het ontwerp luchthavenbesluit voor Lelystad Airport en het Milieueffectrapport (MER). Ze vindt dat de belangen van Zwolle daarin onvoldoende zijn meegewogen. Uit de beantwoording van de zienswijzen blijkt dat het Rijk geen aanleiding heeft gezien om het Luchthavenbesluit aan te passen: ‘Overal waar geluidsbelasting en geluidhinder beperkt kan worden door het optimaliseren van het routeontwerp is dat gedaan’, aldus de minister in 2015. De bezwaren van Zwolle zijn daarmee niet gehonoreerd. Het besluit was verder niet vatbaar voor bezwaar en beroep.
Hoger vliegen
Begin dit jaar hebben gemeenten uit Overijssel opnieuw aandacht gevraagd voor de overlast door het vliegverkeer van en naar Lelystad. De provincie Overijssel neemt deel aan de gesprekken met staatssecretaris Dijksma. Zij heeft begrip getoond voor de zorgen van de gemeenten en aangekondigd de procedure die nodig is voor de herindeling van het luchtruim direct te starten en de regio hier actief bij te betrekken. De verwachting is dat de procedure een aantal jaren in beslag neemt.
Een mogelijke uitkomst van de herindeling van het luchtruim is dat er in de toekomst hoger wordt gevlogen. De regio is blij met de aankondiging. Hoe eerder daarmee wordt begonnen, hoe eerder eventuele nieuwe aan- en uitvliegroutes kunnen worden gebruikt.
De staatssecretaris heeft meermalen bevestigd dat de vliegtuigen in principe niet onder de 6000 voet vliegen, dit geldt ook bij doorgroei en aanpassing van het luchtruim. Ook voor de wachtruimtes geldt dat er niet onder de grens van 6000 voet gevlogen wordt, tenzij dit nodig is vanwege de veiligheid. Vliegtuigen zetten ter hoogte van Hasselt de daling in richting Lelystad. Alleen als er gelijktijdig vliegtuigen vertrekken zullen de dalende vliegtuigen onderlangs moeten kruisen en aanmerkelijk lager langs Zwolle vliegen.
Communicatie
De staatssecretaris wil de communicatie met de gebieden onder de aan- en uitvliegroutes intensiveren, zowel aan de Alderstafel met de regionale bestuurders als in de betrokken gebieden zelf. Veel mensen hebben het gevoel dat zij onvoldoende zijn betrokken bij de ontwikkelingen rond Lelystad Airport. De bestuurders uit de regio hebben aangegeven goed betrokken te willen worden bij het vervolgproces. Zwolle wordt aan de Alderstafel vertegenwoordigd door de provincie Overijssel.
