Vuurbol en knal op 28 juni: wat weten we tot nu toe?
Vuurbal doofde in het gebied ten noorden van Zwolle uit op 25 tot 35 meter hoogte
Zwolle / Op vrijdagavond omstreeks 21:30 verscheen in de vroege schemering een heldere vuurbol boven Nederland. Ruim 340 mensen maakten tot nu toe melding van het fenomeen bij het vuurbolmeldpunt van de Landelijke Werkgroep Meteoren. Opmerkelijk was dat de vuurbol gepaard ging met supersonische knallen.
341 meldingen
Ooggetuigen maakten op grote schaal melding van de vuurbol via het vuurbolmeldpunt. Van de 341 binnengekomen meldingen kwam het overgrote deel via de landelijke Werkgroep Meteoren (n=269). Ook kwamen er meldingen uit België en Duitsland. Enkele waarnemers maakten ook melding van het uiteenvallen (fragmentatie) van de vuurbol.
Voorlopig traject vuurbol
Bijgaand kaartje geeft een indicatie van het traject van de vuurbol van 28 juni 2019 berekend uit de eerste ooggetuigenverslagen. De vuurbol bewoog vanaf de Duitse grens in ruwweg noordwestelijke richting en doofde in het gebied ten noorden van Zwolle uit, op ruwweg 25 tot 35 km hoogte. De vuurbol was 2-3 seconden zichtbaar.
Het is vrijwel zeker dat het een vuurbol afkomstig van een meteoroïde betrof.
Oproep: deel camerabeelden
Door de vroege verschijning van de vuurbol waren de cameranetwerken in Nederland nog niet actief. Het hele luchtruim is welliswaar afgedekt, maar er is een bepaalde mate van duisternis nodig om fenomenen vast te leggen. Rond 21.30 was het te licht. Zodoende roepen we het publiek op om camerabeelden in te sturen naar de Werkgroep Meteoren (info@werkgroepmeteoren.nl). Die beelden kunnen bijdragen aan een betere berekening van het lichtspoor. Dat kunnen foto’s en video’s, maar ook dashcambeelden zijn.
Supersonische knallen ; object door geluidsbarrière
Veel mensen die de vuurbal zagen, maakten ook melding van geluiden zoals doffe knallen. Dergelijk geluid is hoorbaar wanneer een object door de geluidsbarrière gaat, het zijn supersonische knallen (‘sonic booms’). De bovenstaande kaart geeft een overzicht waarbinnen de geluidswaarnemingen zijn gedaan door ooggetuigen. Via de Werkgroep Meteoren wordt er ook met een amateur-infrageluidstation waarnemingen gedaan. Infrageluid is het voor de mens onhoorbaar geluid dat vaak gepaard gaat met explosies en supersonische knallen. Het team achter dit station heeft geen detectie van de vuurbol, maar dat is anders bij het meetnetwerk van het KNMI. Prof. Läslo Evers meld ons dat “er infrageluidssignalen zijn gemeten van deze vuurbol. Het sterkst op instrumenten op vliegbasis Deelen en afnemend in sterkte naar het westen in onder andere De Bilt en Cabauw. Dit duidt op een bron boven oostelijk NL, wat volgens mij conform de visuele waarnemingen is“.
Dit duidt op een bron boven oostelijk NL, wat volgens mij conform de visuele waarnemingen is. Läslo Evers, KNMI
Meteorieten
Het lichtfenomeen noemen we de meteoor of, zoals nu in zeer heldere gevallen, vuurbol. Op sociale media werd veel melding gemaakt dat mensen een ‘meteoriet’ zagen, waar dus het fenomeen van de vuurbol werd bedoeld. Als het object dat de vuurbol produceerde niet helemaal is opgebrand, bestaat de kans dat er restanten zijn ingeslagen. Dat noemen we meteorieten, waarvan er in de afgelopen 200 jaar slechts 6 zijn gevallen in Nederland. Op dit moment zijn er geen meldingen bij het landelijke meteorietenmeldpunt binnengekomen. Het meldpunt werkt nauw samen met experts van onderzoeksinstelling Naturalis.
