Verslag: Debat Zwolse gemeenteraad over ‘Vluchtelingenopvang De Tippe’

Maandagavond 23 juni was er in de gemeenteraad van Zwolle een zeer druk bezocht debat over de voorgenomen nieuwe vluchtelingenopvang-locatie in De Tippe. Het was zo druk dat het gehouden werd in het provinciehuis, en dat mensen buiten moesten blijven wachten. Ook was het zeer rumoerig in de zaal. Er waren 19 insprekers, en nog meer ingezonden brieven, e-mails en telefoontjes. Dat toont aan dat het onderwerp zeer leeft onder de bevolking.

Na de insprekers begint het debat van de gemeenteraad, en krijgt iedere fractie de tijd om haar standpunt in te nemen. Eigenlijk vinden alle partijen dat het gewenst is om vluchtelingen op te vangen, maar de manier waarop en de aantallen mogen voor hen anders zijn. Zo zegt Swollwacht dat de gemeente er weer in is geslaagd om het vertrouwen van de burger te beschamen door een potje te maken van de participatie. Inwoners van De Tippe hoorden pas kort geleden en via de media dat de plannen voor de opvang er liggen. De gemeente zou het AZC erdoorheen drukken, omdat in het bestemmingsplan staat dat er een maatschappelijke organisatie mag komen. Swollwacht vindt een AZC geen maatschappelijke organisatie, maar een risico-organisatie.

Omgangsvormen

Het CDA memoreert dat er in de wereld veel armen zijn en dat Nederland een bijna schrikbarend rijk land is. Echter verandert in Zwolle net als in de rest van het land de manier waarop mensen met elkaar omgaan. Er is polarisatie en mensen zijn ruwer naar elkaar. Nieuwe Zwollenaren zouden de kernwaarden van voor elkaar klaarstaan moeten meekrijgen. Ze moeten ook duidelijkheid krijgen. Het is belangrijk om meer draagvlak te creëren bij inwoners. Het is voor hen nu als een mokerslag gekomen.

D66 zegt dat Zwolle de opvang van asielzoekers moet aankunnen. Volgens haar zijn ze van harte welkom. Als ze maar kansen krijgen, zullen ze niet vervallen in overlast en/of geweld. Voor deze partij is het belangrijk dat zij vanaf dag 1 recht krijgen op werk en taallessen en dergelijke. Het opvangcentrum moet toekomstbestendig zijn, waarbij het gesprek tussen betrokkenen gaande blijft. Ook moet het gebouw kunnen worden ingezet voor andere groepen wanneer het voor vluchtelingen niet meer nodig mocht zijn.

Huis en haard

De PvdA ziet dat na een zoektocht van 3 jaar eindelijk een locatie is gevonden. Mensen hebben huis en haard moeten verlaten vanwege oorlog, honger of dictatuur. Daar heeft de partij compassie mee. Wel ziet zij de zorgen in de wijk. De partij vraagt het college daar oog voor te hebben. Ook wil zij een betere communicatie. Het is belangrijk dat er voorzieningen aanwezig zijn voor de vluchtelingen, en dat er contacten zijn met inwoners. Dan kunnen zij beter integreren. Ook pleit de partij voor een iets kleinere opvang dan de 400 vluchtelingen die nu ingepland zijn.

De VVD wil graag een politiepost in Stadshagen. Niet zozeer vanwege de vluchtelingen, maar vooral omdat Stadshagen nu al zo groot is dat de stadswijk dat verdient. De wijk is al zo groot als Meppel. Burgemeester Snijders zegt daarop dat het een mooi idee is, maar dat hij daar niet over gaat. De politie zelf zou dat moeten beslissen. De fractie ziet de zorgen die er zijn over de opvang locatie. Zij wil graag dat inwoners worden gezien als volwassen mensen, die weten waar zij aan toe zijn. De integratie van 400 mensen zal niet gemakkelijk zijn. Ze stelt vragen bij de juridische houdbaarheid van de locatiekeuze.

Situatie in de wereld

GroenLinks vertelt dat er wereldwijd zo’n 117 miljoen vluchtelingen zijn. Een zeer klein deel daarvan komt in Nederland terecht. De partij wil graag iets doen voor deze wanhopige mensen. Daarbij houdt zij in gedachten dat wij geen asielcrisis hebben, maar een opvangcrisis. De verwachting is dat het in de wereld alleen maar instabieler gaat worden, en dat er derhalve meer vluchtelingenstromen op gang komen. Het is onacceptabel om deze mensen aan hun lot over te laten. Ze wil een duurzame en stabiele opvang voor de vluchtelingen.

De SP ziet ook dat het aantal vluchtelingen in de wereld zal stijgen, onder andere vanwege het klimaatprobleem. De partij roept op tot hernieuwde solidariteit, met elkaar moeten we deze uitdaging aangaan. Ze pleit voor meer en kleinere locaties. Zwolle is geen eiland en de wereldproblemen bereiken ook de stad. Veel mensen vinden het belangrijk om vluchtelingen op te vangen. Misschien zijn er nog andere geschikte plekken in de stad, aldus de SP.

Geschiedenis van aandacht en zorg

Volt heeft zoals gewoonlijk bloemrijke taal. Zij is trots op Zwolle en memoreert historische figuren die iets betekenden in de opvang van kwetsbare mensen. Zwolle staat vaak klaar met wat er ook maar nodig is. Het zou mooi zijn om de vluchtelingen te huisvesten in hofjes, waar zij meer met elkaar in contact komen. De opvang moet ook goed doordacht zijn. Twijfel bij omwonenden verdient gerichte aandacht.

De ChristenUnie zegt dat migratie iets is van alle tijden en dat de internationale afspraken daarover er niet voor niets zijn. De confrontatie is er echter nu. Oorlog en conflict roepen om aandacht. Zwolle wil daarin ook haar verantwoordelijkheid nemen. Er moet een goede plek komen voor asielzoekers. In het verleden waren er in Zwolle meer vrijwilligers dan vluchtelingen, en dat zegt iets over het karakter van Zwolle, aldus de ChristenUnie. Het zijn nu onrustige tijden, maar de wens van de CU is, dat het weer zo zal gaan. Het gaat hier immers om echte mensen zoals u en ik.

Goede opvang

De PvdD beziet ook de wereldwijde situatie van alle vluchtelingen. De aantallen zullen niet afnemen, zegt zij eufemistisch. Er moet voor deze mensen een goede opvang komen, met bijvoorbeeld sportvoorzieningen, werk en dagbesteding. Er kunnen op deze plek 600 mensen wonen. Dat de gemeente kiest voor 400 is daarom een mooie geste. De vluchtelingen zouden moeten worden betrokken bij het leven in de wijk.

Reactie wethouder Anja Roelfs

Wethouder Roelfs begint met een citaat van Paus Franciscus, dat vluchtelingen vooral mensen zijn, geen nummers. Vanuit die waarde is het langetermijnvluchtelingenopvangbeleid in 2023 in de Zwolse gemeenteraad vastgesteld. Zij wil kijken voorbij alle zorg en boosheid.

Mensen voelen zich overvallen, zegt zij, en daarom moet de verwachting rondom participatie helder zijn. Wanneer de gemeente participatie inzet aan het begin van het proces, zal er nooit een besluit komen, zegt Roelfs. Zij is wel bereid met meer regelmaat te kijken naar de voortgang met betrekking tot de opvang.

De vragen over de aantallen vluchtelingen op deze locatie vindt zij essentieel. De voorkeur is voor kleinschalige opvang, bijvoorbeeld meerdere locaties van 20 tot 200 vluchtelingen, verspreid over de stad. Echter, voor het COA is het gemakkelijker om voorzieningen te realiseren bij een grootte vanaf 400 vluchtelingen. De zoektocht voor een locatie was heel moeilijk, en de gemeente kan opgelucht ademhalen dat er nu eindelijk één is gevonden. De locatie Meeuwenlaan wordt opgeheven, en statushouders die daar nu nog wonen, komen dan in De Tippe te wonen.

De gemeente zou kunnen kiezen voor erfpacht van de grond op de locatie, zodat zij er meer regie over kan houden.

Reactie burgemeester Peter Snijders

Burgemeester Snijders gaat over de veiligheid in de stad en de openbare orde. Er zijn de afgelopen tijd veel gesprekken geweest waarin zorgen zijn geuit over de opvang. Hij vindt het belangrijk om daarover vooral duidelijk te zijn. Er zal dag en nacht beveiliging aanwezig zijn in de locatie. Er is speciale aandacht voor veiligheid op het station, in tunneltjes en in het winkelcentrum, in Stadshagen en de Milligerplas.

Bij overlast moet worden gehandeld, en de leefbaarheid moet geborgd zijn. De burgemeester zegt dat hij zelfs bij mensen thuis komt kijken wanneer dat nodig is.

Lees ook

Onrust en emoties tijdens debat over opvang De Tippe: voor- en tegenstanders