Zwolle herdenkt bevrijding Auschwitz: “Wie de geschiedenis verwaarloost, brengt het heden in gevaar”
Zwolle – Maandagavond kwamen tientallen mensen bijeen in de Zwolse synagoge aan de Samuel Hirschstraat om de bevrijding van Auschwitz 80 jaar geleden te herdenken. International Holocaust Remembrance Day herdenkt jaarlijks deze tragedie in de geschiedenis, en in Zwolle gebeurde dat met toespraken, muziek en persoonlijke verhalen
Burgemeester Peter Snijders sprak over waarom we moeten blijven herinneren. “Van een bloeiende gemeenschap van zo’n 750 mensen was na de oorlog weinig meer over,” zei hij, verwijzend naar de Joodse gemeenschap in Zwolle. “De gruwel van de Holocaust ligt niet alleen in de omvang, maar in de gedachte dat mensen elkaar het onmenselijke aandoen.” Initiatieven zoals het Stolpersteine-project helpen om deze geschiedenis tastbaar te houden: “De Stolpersteine maken het verleden dat we het liefst zouden verdringen onontkoombaar. Het gooit ons letterlijk voor de voeten, als iets waar we wel over moeten vallen. Wegkijken is gevaarlijk. Wie wegkijkt die struikelt”.
Alfred Edelstein, voormalig directeur van de Joodse Omroep vertelde het verhaal van zijn familie tijdens de oorlog. Edelstein bracht de last naar voren die de oorlog nog steeds legt op de generaties na de Holocaust: “Het verleden werd nauwelijks besproken, maar het was altijd aanwezig, als een schaduw over het gezin.”
PTSS
Edelstein vertelde over zijn grootvader, die na de oorlog dagelijks obsessief naar het radionieuws luisterde. “Of we nu zaten te eten, een spelletje deden of in de tuin waren, de radio moest altijd aan,” vertelde Edelstein. Zelfs op feestelijke momenten, zoals de verjaardag van zijn broertje, stond alles in het teken van het nieuws. Toen een dienstmeisje op die dag de radio uitzette tijdens het zingen van verjaardagsliedjes, werd zijn grootvader woedend. Pas jaren later begreep Edelstein dat deze controle en informatie voortkwam uit PTSS. “Hij moest precies weten welke ontwikkelingen zich in de wereld voordeden, zodat hij altijd voorbereid kon zijn,” legde hij uit. Het was een overlevingsmechanisme, geboren uit de traumatische ervaringen van de Holocaust.
Muziek als troost
Het muzikale deel van de avond werd verzorgd door violist Mark Kovnatskiy uit Hamburg.
