Herdenking 80-jaar bevrijding Zwolle: ‘So show respect for the great Canadian troops and Léo Major…’

Zwolle – “So show respect for the great Canadian troops and of course Léo Major in particular.” De laatste regel van een indrukwekkend Engelstalig gedicht, voorgedragen door een jonge leerling, raakte maandagochtend een gevoelige snaar tijdens de herdenking van 80 jaar vrijheid in Zwolle. Niemand minder dan Daniel-Aimé Major, de zoon van de legendarische Canadese bevrijder Léo Major, knikte zichtbaar geëmotioneerd en waarderend.

Overgevlogen uit Canada

Om elf uur verzamelden leerlingen, ouders en genodigden zich bij het centrale oorlogsmonument in het Ter Pelkwijkpark. De jaarlijkse plechtigheid kreeg dit jaar een bijzonder internationaal tintje: speciaal overgevlogen uit Canada waren Daniel-Aimé Major en zijn vrouw Julie. Zij waren eregasten, op uitnodiging van Stefan Meekers, die via een crowdfundingsactie hun reis mogelijk maakte.

De herdenking werd geopend met verhalen en gedichten van basisschoolleerlingen van de Geert Grote School en de Koningin Emmaschool, die het monument in 1987 adopteerden. Een van de leerlingen bracht zijn gedicht in het Engels voor de Canadese gasten om ze toe te spreken in hun eigen taal (. En dat lukte.

So show respect for the great Canadian troops and Léo Major… Leerling basisschool Zwolle

Gedicht

“De stad Zwolle gaf niet op,” klonk het in de microfoon. “Op 14 april 1945 werd Zwolle bevrijd door de Canadese troepen. En Léo Major was deel daarvan.” De jonge spreker sprak met heldere stem, recht uit het hart. “Daarom staan we hier vandaag.”

Na de voordrachten volgden de gebruikelijke rituelen: een minuut stilte, het hijsen van de vlaggen, het zingen van het Wilhelmus. Daarna legden burgemeester Peter Snijders en Daniel-Aimé Major samen met Stefan Meekers kransen bij het monument. Eerder die dag waren zij ook aanwezig bij de herdenking aan de Pilotenlaan, waar omgekomen geallieerde vliegeniers worden herdacht.

Held met één oog

Léo Major werd op 19-jarige leeftijd een oorlogsheld, nadat hij in zijn eentje de stad Zwolle bevrijdde door de Duitse bezetting te misleiden. Met slechts één goed oog – hij raakte gewond in Normandië – wist hij complete Duitse stellingen te laten denken dat ze omsingeld waren. Zijn verhaal is legendarisch en wordt nog altijd verteld op Zwolse scholen.

Vandaag maandag 14 april is exact 80 jaar bevrijding van Zwolle. De stad staat stil, maar kijkt ook vooruit, precies zoals op het monument geschreven staat: “Gedenkt het leed – maar niet om stil te staan. Gedenkt de schande – maar om voort te gaan.”