Audio – “Huiskamers Zonder Dak: Jongeren vechten voor een thuis in Zwolle”

Zwolle — Op Wereld Dakloze Mensen Dag organiseerde Jimmy’s samen met maar liefst 80 organisaties uit het hele land de actie ‘Huiskamers Zonder Dak’. Deze actie vraagt aandacht voor de wooncrisis en de ernstige gevolgen daarvan, zoals dakloosheid. Ook in Zwolle vond een ‘Huiskamer zonder Dak’ plaats bij het Jongeren Inloop Punt aan de Jufferenwal. Fanny Koerts, van de organisatie Jimmy’s, vertelt over het belang van de actie: “Het gaat niet alleen om aandacht, maar om een verandering in hoe we als samenleving omgaan met dakloosheid, vooral onder jongeren.”

Een verontrustend beeld

Fanny legt uit dat het probleem groter is dan men denkt: “In Nederland hebben we geen exact aantal van hoeveel jongeren dak- of thuisloos zijn, we werken alleen met schattingen. In recente tellingen in 55 gemeenten bleek dat 40% van de dakloze mensen jonger is dan 27, en 20% zelfs onder de 18.” Dit zijn zorgwekkende cijfers, vindt ze, want dakloosheid bij jongeren heeft vaak verstrekkende gevolgen. “Het is een probleem dat we echt niet kunnen accepteren met z’n allen,” zegt ze.

Het probleem van zichtbaarheid

Een van de grote uitdagingen, zo stelt Fanny, is dat veel jongeren weliswaar tijdelijk bij vrienden of familie kunnen verblijven, maar dat dit geen structurele oplossing is. “Je netwerk raakt uitgeput, en op een gegeven moment moet je verder uitwijken. Dan wordt het moeilijk om school of werk vol te houden.” Volgens haar zorgt dit voor een neerwaartse spiraal waarin jongeren vast komen te zitten. “De stress van niet weten waar je morgen slaapt, maakt het onmogelijk om een normaal leven te leiden.”

Een structurele aanpak nodig

Jimmy’s ondersteunt jaarlijks tussen de 100 en 150 jongeren in Zwolle via het Zwerfjongerenloket, maar volgens Fanny is dit niet genoeg. “We hebben vandaag een spel georganiseerd dat laat zien hoe jongeren van het kastje naar de muur worden gestuurd. Ze proberen uit hun situatie te komen, maar telkens als ze denken dat ze een stap vooruit zetten, vallen ze weer drie stappen terug. Dit maakt het extra zwaar.”

Ze legt uit dat de oplossing begint met een eigen thuis, niet met opvang: “Een dak boven je hoofd is het begin. Pas dan kunnen jongeren weer nadenken over school, werk, of hun toekomst.” Ze legt uit dat opvang geen thuis is. “Het gaat om een plek waar je een eigen sleutel hebt en zelf controle hebt over je leven.”

De rol van de politiek

Fanny roept de politiek op om actie te ondernemen en de dakloosheidsproblematiek niet enkel als een zorgprobleem te zien. “We vragen de politiek om woonoplossingen te creëren. De woningnood is enorm en jongeren met complexe problemen worden vaak nog verder de wachtlijst opgeschoven. Maar of je nou statushouder bent, student of dakloze jongere, iedereen heeft recht op een thuis.”

Een menswaardig adres

Het verkrijgen van een briefadres, noodzakelijk om gebruik te maken van basisvoorzieningen, blijkt ook een obstakel. “In Zwolle is dat een moeizaam proces. Jongeren moeten vaak bewijzen dat ze dakloos zijn, wat een vernederende ervaring kan zijn,” legt Fanny uit. Ze prijst gemeenten die deze benadering omdraaien door direct een briefadres te verstrekken en later te kijken naar de situatie van de persoon. “Hopelijk zet Zwolle ook die stappen.”

Het moet anders

“Wij hopen dat deze actie vandaag mensen wakker schudt. Wonen is een mensenrecht, en dat recht moet ook voor jongeren gewaarborgd worden.” Fanny’s boodschap is duidelijk: dakloosheid is niet een keuze of een individueel falen, maar een probleem dat structureel opgelost moet worden. Want, zoals ze afsluit, “alles begint met een dak.”