Festivalbekers zonder statiegeld zorgen voor pittige vragen
Zwolle – Festivalgangers betaalden €1,85 voor hun eerste drankje op het Bevrijdingsfestival Overijssel, vanwege de bijbehorende plastic beker. Wie verwachtte z’n lege beker te kunnen inleveren voor statiegeld, kwam echter van een koude kermis thuis. Teruggave was niet mogelijk. Op de prijslijsten stond vooraf duidelijk vermeld dat de bekers níet inwisselbaar voor geld waren.
Horeca wel, Bevrijdingsfestival niet?
Toch is er politieke verbazing. De fracties van D66 en de Partij voor de Dieren willen weten waarom horecaondernemers en kleinere festivals in Zwolle wél verplicht zijn om met statiegeldbekers van herbruikbaar plastic te werken, maar het Bevrijdingsfestival niet. Zij hebben het college om opheldering gevraagd.
Op 5 mei vierde Nederland 80 jaar vrijheid. Zwolle, als trotse hoofdstad van Overijssel, was opnieuw gaststad van een van de grootste Bevrijdingsfestivals van het land. Ruim 125.000 bezoekers trokken naar het festivalterrein om de vrijheid te vieren. Maar behalve muziek en saamhorigheid, bleef er ook iets anders hangen: een zee aan plastic afval.

Herbruikbare bekers en statiegeld verplicht in Zwolle
En dat terwijl Zwolle in 2021 – op initiatief van D66 – een strikt verbod op wegwerpplastic invoerde voor evenementen. Sinds 2023 zijn festivals in de stad zelfs verplicht om met herbruikbare bekers en een statiegeldsysteem te werken. In de binnenstad draait dat systeem inmiddels als een zonnetje, dankzij de inzet van lokale horeca.
Extra inkomsten?
Maar wat blijkt? Op het Bevrijdingsfestival was van echt statiegeld geen sprake. Voor de eerste beker moest €1,85 worden afgerekend, waarna men kon ‘ruilen’ voor een nieuwe beker. Inleveren met teruggave van ‘statiegeld’, zoals bij andere festivals in de stad en bij buitenactiviteiten van de horeca verplicht is, was er niet bij. De bekers werden na gebruik ingenomen en het bedrag bleef in de festivalkas, melden D66 en VVD. Daarmee was er dus geen sprake van statiegeld, volgens de partijen, maar simpelweg van extra inkomsten voor het Bevrijdingsfestival zelf.
Lees ook
Dit kost een biertje en een frietje op het Bevrijdingsfestival Zwolle 2025
Politieke vragen
Fractievoorzitter Marco van Driel (D66) en raadslid Debbie Matthijssen (PvdD) willen weten wat hier misging. “Klopt het dat Bevrijdingsfestival een uitzonderingspositie/vrijstelling heeft op het verbod op wegwerpplastic en de invoering van het statiegeldsysteem?” vragen zij het college in een reeks schriftelijke vragen. “Zo nee, hoe duidt het college de afwijkende toepassing van de regels ten aanzien van het verbod op wegwerpplastic en de invoering van het statiegeldsysteem van het Bevrijdingsfestival?`”
Bekers gerecycled?
Ook willen de partijen weten of de gebruikte bekers überhaupt worden gerecycled – en zo ja, hoe? Verder dringen ze aan op helderheid over mogelijke uitzonderingen: “Zijn er andere festivals in de stad waar, ondanks het verbod op wegwerpplastic en de toepassing van het statiegeldsysteem, op basis van uitzonderingen wordt gewerkt?”
Principiële kwestie
Voor D66 en de Partij voor de Dieren is het helder: duurzaamheid geldt voor iedereen, óók voor grote festivals. “We zijn ons bewust van de kwetsbare (financiële) positie en de grote bezoekersaantallen van het Bevrijdingsfestival Overijssel”, maar de partijen stellen wel ‘regels zijn regels’. Ondernemers in de binnenstad moeten zich hier ook aan houden.
De bal ligt nu bij het college. De gemeente heeft immers de vergunning afgegeven. Het college van B & W moet antwoord geven op de vraag: gelden de Zwolse duurzaamheidsregels alleen voor de kleinen, of ook voor de groten?