Zon en trekzakmuziek: Haersterveer viert alsnog zijn 50ste verjaardag

Zwolle – Het Haersterveer kreeg zijn verdiende feestje, zij het een week later dan gepland. Afgelopen zondag gooiden de stortbuien nog roet in het eten, maar zaterdag was het raak: onder een stralende zomerzon vierde het bijzondere voetveer over de Vecht alsnog zijn 50-jarig jubileum.

Eén cent voor de oversteek

De pont was voor de gelegenheid feestelijk behangen met gouden vlaggetjes. Op het dek klonken warme trekzakklanken van de Zwolse Trekzakclub. Passagiers mochten voor de nostalgische prijs van één cent oversteken, een symbolisch eerbetoon aan het verleden waarin de pont vooral dienst deed als verbindingsschakel voor de buurt. Een overtocht te voet kostte toentertijd 1 cent, met de fiets erbij 2 cent.

Wethouder Gerdien Rots (CU) was aanwezig om de vrijwilligers te feliciteren en herinnerde in haar toespraak aan de verbindende kracht van water. „De Vecht stroomt helemaal uit Duitsland hiernaartoe en verbindt onderweg dorpjes, mensen en verhalen. Jullie houden die traditie levend,” zei ze. Ze prees het behoud van de ouderwetse trekpont als cultureel erfgoed en waardevolle ontmoetingsplek in een tijd waarin „modernisering niet altijd vooruitgang betekent.”

Voor de vrijwilligers – „veermannen en veervrouwen,”  – was het een feestelijke beloning na een halve eeuw van inzet. In al die jaren hebben ze de overtocht vrijwillig draaiende gehouden, zonder formele vereniging of juridische constructie, maar op basis van gezond verstand en afspraak-is-afspraak.

Ambtenaren

Dat vrijwilligers het overnamen, bleek al snel een noodzakelijke stap. „In het begin waren het twee ambtenaren van de gemeente die de pont bedienden,” vertelt vrijwilliger Jan Kam „Maar ja, dat werkte natuurlijk niet. Als de fietsers ’s ochtends vroeg wilden oversteken, of juist aan het eind van de dag of in het weekend, dan waren de ambtenaren allang weer naar huis. Toen hebben wij het maar overgenomen.”

Pontje van de Willemsvaart

Het idee voor de veerdienst ontstond in 1975 bij de Zwolse VVV, dat het oude pontje (ooit een stadsveer) liet overplaatsen naar de Vecht bij buurtschap Haerst. Al snel namen de lokale woonbootbewoners het beheer op zich. Jacob Versteegh en zijn vrouw Bes waren jarenlang het gezicht van het veer. Jacob overleed in 2021, maar zijn naam blijft onlosmakelijk verbonden aan wat men in de wandelgangen „Jacob’s pontje” noemt.

Tijdens het jubileum kreeg zijn vrouw Bes een mooi cadeau van de wethouder, als dank voor de jarenlange inzet van haar, haar man en natuurlijk de hele club van veermannen en veervrouwen.

Het feest was klein maar warm: champagne, sinas en zelfgebakken muffins met blauwe bessen stonden klaar voor genodigden. Het publiek liet zich ondertussen gewillig overvaren, luisterde naar muziek en haalde herinneringen op. „Vorige week viel het letterlijk in het water,” zei een vrijwilliger met een glimlach. „Vandaag is het precies zoals het moet zijn.”

Willemsvaart

Het Haersterveer heeft bovendien een bijzondere geschiedenis. Het pontje lag oorspronkelijk al in 1905 in het centrum van Zwolle, kwam rond 1920 in de Willemsvaart terecht – waar het dienstdeed als scholierenpontje – en ligt sinds 1975 in de Vecht.

We vinden het eigenlijk ook al een beetje druk worden. Maar ja, dit ding ligt er nou eenmaal.

Intussen is het Haersterveer uitgegroeid tot een geliefde toeristische trekpleister die zelfs landelijke media-aandacht trekt. „Alle nationaliteiten en heel veel Nederlanders komen continu over de grond,” vertelt vrijwilliger Jan. „We vinden het eigenlijk ook al een beetje druk worden. Maar ja, dit ding ligt er nou eenmaal.”

De vrijwilligers zorgen ervoor dat het pontje elke dag in het seizoen vaart, ook als het weer tegenzit. „Ook als de  regen met bakken uit de lucht komt. Dan zit je hier gewoon,” aldus Jan. „En dan geen overtocht. Maar je moet er wel zijn.”

Het boekje Pontpraat, geschreven door Jan Kam, werd tijdens het feest aangeboden aan wethouder Rots. Het staat vol verhalen over het veer en de geschiedenis van de vrijwilligers. Bezoekers kunnen het voor €14,95 kopen op de pont zelf. En natuurlijk werd het officiële gedeelte van het jubileum afgesloten zoals het hoort: met een welgemeend „proost” op het Haersterveer.

Zo zag het er vorige week zondag uit, de oorspronkelijke dag waarop het jubileum zou worden gevierd.