Zwolle – Maandagavond 26 september debatteerde de Zwolse gemeenteraad over de invoering van tarieven op restafval. Dit staat ook wel bekend als diftar. Het is de bedoeling dat inwoners van Zwolle naar het aanbieden van 100 kg restafval gaan per persoon, in plaats van de nu 180 kg. En dat allemaal voor het milieu, dat gepaard gaat met een groot klimaatprobleem, zoals sommigen nu al merken.
Volgens wethouder Paul Guldemond is de tariefstelling die nu besproken wordt een goedkoper scenario dan wanneer men niets doet, omdat vanuit het rijk de verbrandingskosten van restafval zwaar stijgen. Het totale bedrag dat inwoners extra kwijt zijn per jaar zal maar een paar tientjes zijn. Voor de grote afvalbakken wordt het tarief 2,30 per storting en bij de kleinere bakken 1,70. Er komt ook een vast tarief dat verdeeld wordt volgens één- of meerpersoonshuishoudens. Dit is een tarief dat betaalt voor de overheadkosten en is voor iedereen hetzelfde. Minima kunnen erop rekenen dat zij voor de eerste 100 kg vrijstelling krijgen. Er blijft wel een prijsprikkel om niet boven deze 100 kg uit te komen.
Voor éénpersoonshuishoudens
Er was één inspreekster, mevrouw Nettie Roes. Zij vond het verschil tussen één- en meerpersoonshuishoudens niet groot genoeg. Eénpersoons huishoudens betalen te veel volgens haar. Zij zegt dat dit getuigt van een grote minachting voor deze mensen.
Swollwacht trapt af met de bijdragen voor het debat en ziet dat de weg voor het huidige Gemeentelijke Grondstoffen Plan (GGP) al in 2017 is ingeslagen. Zij vraagt zich af of de wethouder ook heeft overwogen om de invoering uit te stellen. Het zou nu niet het juiste moment zijn vanwege de inflatie en de verder onzekere situatie in Nederland. Ook wil zij een klein, gratis luikje in de containers voor bederfelijk afval.
Geen diftar voor SP
De SP is sterk tegenstander van diftar. En dat is zij al lang. De kosten worden afgewenteld op het individu, terwijl het afvalstoffenbeleid een collectieve en solidaire oplossing nodig heeft. ‘De vervuiler betaalt’ vindt zij een goed uitgangspunt, maar die vervuiler is wat haar betreft meer het bedrijfsleven dan de consument. Is het wel rechtvaardig dat het legen van de container om frequentie gaat in plaats van gewicht, vraagt zij zich af. Andere partijen hebben het hier overigens ook over.
Het CDA zegt dat het proces voor het afvalbeleid vele discussies heeft opgeleverd sinds 2018. Een duurzame toekomst is voor iedereen belangrijk en moet samen en voor elkaar worden vormgegeven. Er moet constant en kritisch worden gekeken naar alle oplossingen. Vermindering van de berg afval is hard nodig volgens deze fractie. Zij is blij dat het plan nu kostendekkend is. Op een andere manier aan het geld komen dan de inwoners tarieven opleggen acht zij niet verantwoord. Dan zouden bijvoorbeeld sportverenigingen, cultuur of sociaal domein moeten opdraaien voor de kosten.
Zo snel mogelijk invoeren
De D66 fractie heeft de afgelopen jaren gepleit om zo snel mogelijk diftar in te voeren vanwege het milieu. Uitstellen vindt zij niet verantwoord vanwege de stijgende kosten voor het verbranden van restafval. Wel vindt zij het nodig dat inwoners duidelijkheid wordt geboden hoe het gescheiden inzamelen (gaat) werk(t)en.
De PvdA breekt vooral een lans voor de minima huishoudens. Zij zouden geen prijsprikkel moeten hebben, omdat de invoering van de 100 kg grens per 1 januari 2023 te snel en te abrupt is. Alles zou moeten worden kwijtgescholden. De wethouder echter is er van overtuigd dat de inwoners dit afvalscheiden goed aankunnen. Ook is er een mogelijkheid om hulp te krijgen wanneer het niet lukt. Bijvoorbeeld door een afvalcoach of door monitoring van het aantal legingen.
Ook andere soorten afval verminderen
De PvdD wil dat niet alleen het restafval minder aangeboden wordt, maar alle soorten afval. Alle grondstoffen zouden moeten worden hergebruikt, en het eigen gebruik door alle inwoners zou moeten worden verminderd. Consuminderen is het toverwoord voor de komende tijd en de komende generaties. Ook de producenten moeten hieraan bijdragen. De PvdD ziet, net als andere partijen, graag een proef met wegen van afval. Volgens wethouder Guldemond kost dit zo’n 2,5 miljoen euro, en is het niet goed duidelijk of de weegschalen wel goed geijkt kunnen worden door het zware afval en het frequente gebruik ervan.
GroenLinks memoreert dat het steeds duidelijker wordt dat het vele gebruik van grondstoffen een bedreiging is. Op dit moment produceert Zwolle 4x zoveel afval als omliggende gemeenten. Zij is blij met de tarieven die gaan worden ingevoerd. Elders is al bewezen dat het helpt. Ook de prijsprikkel voor minima vindt zij gerechtvaardigd.
Afval wegen
Volt zet vol in op het invoeren en onderzoeken van gewogen afval. Dat zou de enige goede oplossing zijn volgens haar. Ook zet zij zich in voor een systeem voor studentenhuizen waarbij iedere een eigen pas krijgt, maar toch een gezamenlijke rekening. Dat is volgens wethoudr Guldemond niet te doen. Volt laat zich echter niet met een kluitje in het riet sturen.
De VVD zegt dat de keuzes die we maken invloed heeft op de Zwollenaren. Ze signaleert dat nog niet iedere Zwolse inwoner gefaciliteerd is met mogelijkheden om afval gescheiden in te zamelen. Het kan dan opeens heel snel gaan wanneer zij (uiterlijk) 31 december pas een gft container krijgen bijvoorbeeld. Zij maakt zich zorgen over misbruik, bijvoorbeeld door bijplaatsingen, dumpingen en brandjes. De wethouder zegt hierop dat er het eerste jaar extra gemonitord gaat worden. De VVD is er echter niet van overtuigd dat dit gaat helpen.
De CU ziet dat 180 kg afval echt te veel is. Zij wil een gesprek met inwoners en een kostendekkend systeem. Duidelijkheid hoe het afvalscheiden werkt is hard nodig. De wethouder zegt dat hij hierin sterk gaat voorzien. Er komen veel extra middelen voor.
