Verslag: Gemeenteraad Zwolle over mestvergister op de Hessenpoort
Zwolle – Maandagavond 6 januari 2025 was er in de gemeenteraad van Zwolle een Rondetafelgesprek over de voorgenomen locatie en werking van een zogenaamde mestvergister. Hessenpoort is uitgekozen als mogelijke locatie voor de bouw van zo’n mestvergister. In het gesprek kwamen diverse deskundigen aan het woord en mochten raadsleden hen (technische) vragen stellen.
Meesprekers waren Jeike Wallinga (Hogeschool Windesheim), Leo Lamers ( Deskundige Mestbeleid in Nederland), Ruud Pleune (Natuur en Milieufederaties), Harry Roetert (Countus), René Cornelissen (CCS Energieadvies en voorzitter BEON, Frank van Dijck (Enexis), Hylke Hekkenberg (gemeente Zwolle), Bart van der Vegte (gemeente Zwolle) en Peter de Jong (gemeente Zwolle).
Systeemverandering
Mevrouw Jeike Wallinga, lector op Winddesheim, is tegenstander van mestvergisting, omdat er bij mestvergisting nog altijd stoffen overblijven die nog in het milieu komen. Verkleinen van de veestapel en isolatie is wat haar betreft de beste oplossing. Er moet naar het hele systeem worden gekeken. Ook bijvoorbeeld vervoersbewegingen naar en van de mestvergister zijn schadelijk, evenals het gebruik van Latijns-Amerikaanse soja voor dierenvoer.
Leo Lamers schreef meerdere boeken over mestbeleid en is een onafhankelijk deskundige. Hij is ook tegen mestvergisting, omdat het erg duur is en een lage energie opbrengst heeft. Mest bestaat voor 90% uit water en het bijproduct is ook weer mest dat moet worden uitgereden. In plaats van directe bemesting wordt er dus een extra energie verbruikende tussenstap ingevoerd. In her verleden zijn er veel mestvergisters failliet gegaan.
Klimaatadaptatie
Ruud Pleune heeft gekeken in Brussel en Den Haag naar mestproblemen, waaronder ook het stikstofprobleem valt. Hij zegt dat men het methaan kwijt raakt bij de mestvergisting, maar de mineralen niet, terwijl dat wel nodig is voor de bodem, en de klimaatadaptatie daarvan. Op de langere termijn is het beter om kringlopen te sluiten, zo zegt hij, door de veestapel in te krimpen.
René Cornelissen is een aanbieder van kleine mestvergistingsinstallaties voor boeren en het zal niet verbazen dat hij voorstander is van het gebruik van dergelijke technieken. In Noordoost Nederland ziet hij voldoende mogelijkheden hiervoor vanwege de centrale ligging. De plannen zijn ambitieus, maar wel nodig in de komende energietransitie, omdat alleen elektriciteit niet voldoende is, er zal ook gebruik moeten worden gemaakt van groen gas en/of bio gas om iedereen van energie te kunnen voorzien. Voor mestvergisting is er een relatief sterke businesscase.
Gas blijft nodig
Frank van Dijk van Enexis is gematigd positief en ziet ook dat een opschaling in energie opwek nodig is. Vanwege netcongestie blijft groen gas nodig. De oude gasleidingen kunnen niet één op één gebruikt worden hiervoor, er zou nieuw kunnen worden gelegd op dezelfde plekken en ook een aansluitpunt op dezelfde plek als voorheen. Dat maakt het wel eenvoudiger. Waterstof zou hier ook doorheen kunnen. Het is onbekend of er voldoende draagvlak voor is, vooral vanwege de kosten en stankoverlast.
Peter de Jong begeleid voor de gemeente Zwolle de energietransitie en de grootschalige energie voorzieningen. Hylke Hekkenberg verkent voor de gemeente de keten voor vergisting en Bart van de Vegte is verantwoordelijk bij de gemeente voor een goed proces.
Bekijk meer
Vragen uit de raad gingen vooral over hoe de diverse uitkomsten van mestvergisting concreet kunnen worden omschreven, en wat de impact is van vervoersbewegingen, stoffen die overblijven, het rendement, stankoverlast, alternatieven voor mestvergisting, vergelijking met andere steden en de juridische mogelijkheden om er controle op te houden. Bekijk het hele gesprek op www.zwolle.nl/gemeenteraad.
