CdK Andries Heidema prijst de kracht van de provincie maar haalt hard uit naar ‘Den Haag’

Zwolle – ‘Wat zit er dan een kracht in onze Overijsselse samenleving’ . Zo begon Commissaris van de Koning Andries Heidema zijn nieuwjaarstoespraak op 8 januari 2024. Hij sprak over hoe sterk en bijzonder de Overijsselse samenleving is. Hij noemde voorbeelden van lokale tradities die erkend zijn als erfgoed, zoals de ambachtelijke krentewegge en het melkbus schieten in Kampen.

Heidema benadrukte ook dat de overheid en mensen samen moeten werken, vooral omdat de wereld snel verandert. Hij moedigde aan om kleine, vriendelijke gebaren te maken en écht naar anderen te luisteren.

De  Haag

Tegelijkertijd haalt hij hard uit naar ‘Den Haag’: ‘De Haagse departementale en politieke werkelijkheid leidt vaak tot sectoraal, verkokerd beleid en inzet van middelen. Dat bemoeilijkt voor ons heel vaak het ontwikkelen van samenhangende oplossingen voor de complexe opgaven waar we samen voor staan.’

‘Ook besprak hij de uitdagingen waar Overijssel voor staat, zoals het bouwen van meer huizen en het veranderen van het platteland.

De CdK vroeg om meer begrip en steun vanuit de landelijke overheid in Den Haag. Hij eindigde met trots voor Overijssel, een provincie die haar 496e verjaardag vierde, en sprak over de eenheid en hulpvaardigheid van de inwoners.

---

CdK Heidema: ‘Wat zit er dan een kracht in onze Overijsselse samenleving’

‘Van de overheid mag worden verwacht dat ze de opgaven waar we voor staan erkent, die deelt met de samenleving en samen met hen werkt aan oplossingen. En wat zit er dan een kracht in onze Overijsselse samenleving!’ Lees hier de volledige nieuwjaarstoespraak van Andries Heidema, CdK provincie Overijssel.

“Beste mensen, van harte welkom op de nieuwjaarsreceptie van de provincie Overijssel! Wat fijn om elkaar hier vandaag, aan het begin van het nieuwe jaar, weer te ontmoeten. Eerst een vraagje, hoe smaakte de krentewegge? Lekker he; het is de Twentse krentwegge van bakkerij Schabbink uit Saasveld. Een prachtig op en top familiebedrijf uit Twente. Nicole Schabbink is de 3e generatie die nu aan het roer staat van het bedrijf wat Opa Bertus in 1938 heeft opgericht. [foto Nicole, via website schabbink]. De ouders van Nicole zijn vandaag ook aanwezig, zij helpen met het uitdelen van de krentewegge.

Krentewegge

Eind vorig jaar heeft hun ambachtelijke krentewegge de erkenning gekregen als immaterieel erfgoed. De krentewegge speelt een belangrijke rol in het Twentse en inmiddels ook het Overijsselse sociale leven. Het wordt onder ander gegeten bij geboorte, bruiloft en begrafenis en …. bij onze nieuwjaarsreceptie. Mooie symboliek voor de onderlinge verbinding in Overijssel, het Noaberschap. Een warm welkom voor de familie Schabbink!

Carbidschieten Kampen

En nu gaan we samen een knallend filmpje bekijken …. u heeft ze vast al herkend … de trotse leden van het Schuttersgilde uit Kampen. Want ook het melkbus schieten zoals dat door hen wordt beoefend is eind vorig jaar erkend als immaterieel erfgoed. Het unieke van carbid schieten in Kampen zit m in het feit dat ze daar de melkbus op de grond op de zijkant leggen met de schutter er op zittend. De originele deksel op de bus zit verzwaard met een grote zware lap stof. En ze schieten meestal in de straat tussen de bebouwing. Graag ook een warm welkom voor de afvaardiging van het schuttersgilde uit Kampen.

Artikel 1, waarin “discriminatie op welke grond dan ook” wordt verboden

Zo, nu heeft u zo maar even kennis gemaakt met 2 identiteitsdragers van onze mooie provincie. Dat maakt mij trots. Datzelfde gevoel had ik toen wij in november vorig jaar het kunstwerk over artikel 1 van de Grondwet in entree van ons provinciehuis hebben onthuld. [aantal foto’s] Het kunstwerk heet ‘Op welke grond dan ook’ en verbeeldt de verschillende culturele achtergronden, de herkomst, de diversiteit en de gelijkwaardigheid van de Overijsselaren. Artikel 1, waarin “discriminatie op welke grond dan ook” wordt verboden is het fundament van onze inclusieve en diverse samenleving. Onze voorouders hebben hard gestreden voor deze fundamentele waarden en ze hebben ons een erfenis van gelijkheid en rechtvaardigheid nagelaten. Het is aan ons om deze erfenis te koesteren en dagelijks in praktijk te brengen.

We leven in een tijdperk met grote, snelle en ingrijpende veranderingen. Sommigen spreken zelfs, en volgens mij terecht, over een verandering van tijdperk. In enkele decennia heeft de digitalisering geleid tot grote nieuwe mogelijkheden. Maar ook tot grote sociaaleconomische veranderingen, uitdagingen en ook vragen en onzekerheden. Variërend van de telefoon in de schoolklas, de isolatie van mensen in digitale bubbels van gelijkgestemden, tot de vraag of en hoe we Artificial Intelligence kunnen gebruiken ten dienste van de mensheid.

En dan die vreselijke conflicten ver weg en dicht bij.

Daarnaast raken we steeds meer doordrongen dat onze leefstijl hier in het rijke westen impact heeft op het wereldwijde ecosysteem en deels ten koste is gegaan van mensen elders. Veranderingen zijn noodzakelijk maar roepen gelijktijdig veel onzekerheid en weerstand op. Wat betekent dit voor mijn leven en dat van mijn kinderen? Het is een uitdagende tijd voor de overheid maar ook voor de samenleving.

Van de overheid mag worden verwacht dat ze de opgaven waar we voor staan erkent, die deelt met de samenleving en samen met hen werkt aan oplossingen. En wat zit er dan een kracht in onze samenleving! In individuele mensen en in de talrijke maatschappelijke verbanden die Overijssel rijk is. Waarin mensen elkaar inspireren en stimuleren om samen de schouders ergens onder te zetten. Het is de uitdaging voor de overheid om die kracht aan te boren, te ondersteunen en vertrouwen te geven.

Daarnaast zullen er door onze democratisch gekozen volksvertegenwoordigers soms ongemakkelijke knopen moeten worden doorgehakt.

Brede, stabiele coalitie

Ik ben dankbaar dat na de provinciale statenverkiezingen afgelopen maart er een zeer brede, stabiele coalitie kon worden gevormd. Ik weet dat zeer velen met mij diep respect hebben dat deze partijen over de drempel van het eigen gelijk zijn heengestapt en verantwoordelijkheid hebben genomen. En dat onze Provinciale Staten, over grenzen van oppositie en coalitiepartijen heen, samen constructief en wederzijds respectvol verantwoordelijkheid neemt voor het bestuur van onze provincie.

Alhoewel het maatschappelijk vertrouwen in de democratische principes nog steeds groot is staat het vertrouwen in de overheid en de politiek op een veel lager peil.

De overheid kan het op allerlei punten echt beter do

Maar als je wijst naar de overheid, wijzen er ook een paar vingers in je hand naar jezelf. Naar mij, naar u en naar alle Nederlanders.

Wat kan IK doen om deze wereld een beetje mooier te maken?

De hartelijke groet of de helpende hand naar mensen om je heen. Of echt contact hebben met mensen die iets anders zijn of vinden.

 

Wat kan ik doen om onze samenleving echt een SAMEN-leving te laten zijn? En dat begint met heel gewone, kleine dingen. De hartelijke groet of de helpende hand naar mensen om je heen. Of echt contact hebben met mensen die iets anders zijn of vinden. Oprecht luisteren en doorvragen. Kleine dingen. Maar tel al die kleine dingen eens bij elkaar op! Dat maakt echt het verschil.

Zoals gezegd staan we in Nederland en Overijssel voor grote uitdagingen.

Duizenden woningen

Zo bouwen we deze jaren er duizenden woningen bij, maar het is bij lange nog niet genoeg. Er zijn meer woningen nodig; voor starters, spoedzoekers, maar bijvoorbeeld ook voor ouderen met een zorgvraag. En naast woningen zijn er wegen, bedrijfsterreinen, scholen, winkels en andere voorzieningen nodig. Hoe en waar doen we dit en wie betaalt wat?

Landbouw toekomstperspectief, natuur duurzaam in stand houden

En ook in het landelijk gebied zijn flinke veranderingen nodig. Om onze landbouw een echt toekomstperspectief te bieden. Om natuur duurzaam in stand te houden, kwaliteit van bodem, water en lucht te verbeteren. En om de kwaliteit van leven in landelijk gebied en onze dorpen te behouden en versterken.

En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Wij kunnen hier samen in Overijssel een belangrijke bijdrage aan leveren en zijn daar al hard mee bezig. In en met onze regio’s Twente, Zwolle en Stedendriehoek. En bijvoorbeeld in de deelgebieden van het Provinciaal Programma Landelijk Gebied.

 

Maar daar hebben we “Den Haag” hard bij nodig. Met integraliteit, samenhang en vertrouwen.

 

Den Haag

De Haagse departementale en politieke werkelijkheid leidt vaak tot sectoraal, verkokerd beleid en inzet van middelen. Dat bemoeilijkt voor ons heel vaak het ontwikkelen van samenhangende oplossingen voor de complexe opgaven waar we samen voor staan. Geef ruimte, voldoende middelen en vertrouwen aan ons (provincie, gemeenten en waterschappen) om, samen met onze inwoners en ondernemers, passende en samenhangende oplossingen te ontwikkelen.

En om de talrijke plannen en concrete initiatieven die er al liggen niet verlammend op te houden maar snel tot uitvoering te brengen. Dát geeft energie. Dát geeft verbinding en vertrouwen. Dát brengt ons dichter bij een duurzame toekomst!

Daarnaast blijf ik aandacht vragen voor het oplossen van de betekenisvolle tekorten die door eerdere rijksbezuinigingen op de begroting van gemeenten en provincies afkomen.

Het is daarnaast van groot belang dat ‘Den Haag’ met een volgend kabinet echt luistert naar wat er leeft in onze regio’s en wat voor onze inwoners echt belangrijk is.

 

Het is daarnaast van groot belang dat ‘Den Haag’ met een volgend kabinet echt luistert naar wat er leeft in onze regio’s en wat voor onze inwoners echt belangrijk is. Het rapport Elke Regio Telt van de gezamenlijke nationale adviesraden laat de noodzaak daarvan haarfijn zien. De investeringslogica om als rijk vooral te investeren in wat al sterk is heeft tot te grote verschillen in Nederland geleid. Ook in Overijssel hebben we daarvan de bittere vruchten geproefd. Een fundamentele herziening van deze investeringslogica is absoluut noodzakelijk. Fijn dat bij de recente verkiezingen voor de Tweede Kamer het aantal Kamerleden uit Overijssel fors is toegenomen (aanwezigen feliciteren). We rekenen op jullie en jullie collega’s uit noordoost en zuid Nederland om deze boodschap in de Kamer uit te dragen. Elke regio telt! Laten we dat vooral samen oppakken.

Voordat dat ik afsluit wil ik even met u stilstaan bij de hoge waterstanden van de laatste tijd. [foto’s/filmpje instarten] Naast veel overlast leverde het ook prachte beelden op van onze Overijssels rivieren, de IJssel, Vecht, Dinkel en Regge. En dat brengt me bij het feit dat bijna iedereen droge voeten heeft gehouden. Het resultaat van decennialang visionair werken aan het rivierenlandschap zodat het wassende water wordt beheerst en er zich geen rampen voltrekken. Een mooi staaltje van doorzettingskracht en samenwerking van bestuurders en politici bij verschillende overheden samen met onze inwoners. En hoopgevend voor de andere opgaven waar we met elkaar voor staan.

Overijssel. Een prachtige provincie die dit jaar haar 496e verjaardag viert.

Een provincie met eenheid in verscheidenheid. Met knallende melkbussen in Kampen. Met heerlijke krentenwegge uit Twente.

En met noaberschap provincie breed. De kracht en de wil om er samen de schouders onder te zetten. Ook het jaar dat voor ons ligt!”

Tekst, zoals uitgesproken door Andries Heidema, op 8 januari 2024.