In 2017 hebben de waterschappen minder muskusratten gevangen, het aantal vangsten is gedaald tot bijna 62.000. Het aantal gevangen beverratten is gedaald tot bijna 1.250.
In het begin van de 21e eeuw was er een piek; er werden toen jaarlijks meer dan 400.000 muskusratten gevangen. Nu is dat nog minder dan een zesde, dat is een gunstige ontwikkeling. De schade aan waterkeringen en oevers is daardoor beduidend minder geworden.
Muskusratten
Muskus- en beverratten worden gevangen omdat zij een risico vormen voor de veiligheid van waterkeringen. Het aantal gevangen muskusratten is landelijk ten opzichte van 2016 met 24% gedaald tot 61.859. Dat er minder muskusratten zijn betekent ook dat er minder schade is aan waterkeringen en oevers en dat er minder dieren gedood hoeven te worden. Er zijn in Nederland 410 muskusratbestrijders actief aan het werk bij de waterschappen. De muskusrat is in 2017 opgenomen op de Europese lijst van Invasieve soorten. In België wordt de muskusrat vooral in Vlaanderen bestreden en in Duitsland wordt de muskusrat hoofdzakelijk in de deelstaat Niedersachsen bestreden.
Beverratten
De beverratvangsten zijn in 2017 ten opzichte van 2016 met 34% afgenomen tot 1.248. De vangsten concentreren zich in het grensgebied met Duitsland. Bijna 95% van de vangsten vindt plaats in een strook van 10 kilometer langs de grens met Duitsland. Door deze gerichte aanpak langs de Duits-Nederlandse grens wordt voorkomen dat beverratten zich over geheel Nederland verspreiden. De beverrat, komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika en heeft in de Europese winters een hoog sterftecijfer. Door de zachte winters van de afgelopen jaren is de populatie in Duitsland sterk gegroeid met als gevolg een aanhoudende instroom van beverratten in Nederland.
De beverrat is in 2016 opgenomen op de Europese lijst van Invasieve soorten. Met Duitse organisaties vindt overleg plaats over de bestrijding van de beverrat in Duitsland.
Wetenschappelijk onderzoek
De waterschappen zijn in 2013 met een grootschalig wetenschappelijk onderzoek gestart, waarin onder andere onderzocht wordt hoe de bestrijding goedkoper, effectiever en met nog minder dierenleed kan. De resultaten van het onderzoek zijn in de loop van 2018 beschikbaar en vormen samen met de monitoringsresultaten van 2016 en 2017 de basis voor de toekomstige bestrijdingsstrategie. In 2014 is het aantal muskusratvangsten gedaald tot ruim 93.000. Het aantal gevangen beverratten is echter meer dan verdubbeld tot ruim 1.000 vangsten.
Werkwijze
Muskus- en beverratten worden gevangen omdat zij een risico vormen voor de veiligheid van waterkeringen. De waterschappen zijn in 2013 met een drie jaar durend grootschalig wetenschappelijk onderzoek gestart, waarin onder andere onderzocht wordt hoe de bestrijding nog goedkoper, effectiever en met nog minder dierenleed kan.
Muskusratten
Het aantal gevangen muskusratten is met bijna 4% gedaald tot 93.267. Ruim 50% van deze vangsten zijn gerealiseerd door de bestrijdingsorganisatie NONL die werkzaam is in de provincies Groningen, Drenthe en Overijssel. De vangsten zijn hier wel met 10% afgenomen.
Beverratten
De beverratvangsten zijn in 2014 met 547 stuks gestegen naar 1.034. De vangsten concentreren zich in het grensgebied met Duitsland, 85% van de vangsten vindt plaats in een strook van 5 km langs de grens met Duitsland. De toename wordt toegeschreven aan de extreem zachte winter van 2013/2014. De beverrat, een uit Zuid-Amerika afkomstig dier, heeft in strengere winters een hoog sterftecijfer in Europa. Daarnaast wordt de beverrat in Duitsland nog nauwelijks bestreden, door toenemende overlast is men daar de bestrijding nu aan het professionaliseren.
Invasieve uitheemse soorten
De Unie van Waterschappen maakt zich er sterk voor dat zowel de muskus- als de beverrat worden opgenomen in de op de Europese lijst van invasieve uitheemse soorten. Door het Europees Parlement is eind 2014 een verordening “betreffende de preventie en beheersing van de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten” vastgesteld. In 2015 wordt door de Europese Commissie een lijst vastgesteld van voor de Europese Unie zorgwekkende invasieve uitheemse soorten.
