‘Als hartfunctielaboranten hebben wij de verantwoordelijkheid de hele patiënt te blijven zien’

Zwolle – Wie zijn de mensen die samen het Isala Hartcentrum maken tot wat het is? In de aftrap van de portretreeks In ons hart, vertelt hartfunctielaborant Greetje Dijkstra over haar drijfveren. Als hartfunctielaborant assisteert ze, denkt ze mee met de cardioloog bij ingrepen aan het hart, past ze zelf technieken toe en begeleidt ze de patiënt tijdens behandelingen. ‘Dit werk heeft de ideale combinatie van techniek én mens in zich.’

Een echt cardiomens

‘Na het afronden van de HBO-Verpleegkunde heb ik op verschillende verpleegafdelingen gewerkt. Veel van alle functies hadden te maken met het hart, zonder dat ik ze daar bewust op uitzocht. Op één of andere manier kwamen ze steeds op mijn pad. Zo heb ik een tijd lang op de afdeling thoraxchirurgie gewerkt en op de afdeling CCU (cardiocare unit). Ik ben dus een echt cardiomens. Na zo’n vijf of zes jaar op dezelfde plek was ik meestal weer toe aan iets nieuws. Aanvankelijk leek mij hartfunctielaborant niet echt iets voor mij. Veel te technisch. Gelukkig besloot ik toch een dag mee te lopen en kwam ik erachter hoe leuk ik het juist vond.’

‘Die ruime ervaring met hartzorg maakt mij denk ik beter in mijn huidige werk. Ik weet hoe het traject na de behandeling van bijvoorbeeld een patiënt met een hartstilstand eruit ziet. Maar ik heb ook collega’s die eerder op de afdeling radiologie hebben gewerkt en weer andere kennis meebrengen. Dat is denk ik de kracht van ons team, we kunnen van elkaars expertise gebruik maken en van elkaar leren.’

De techniek én de mens

‘Bij ons op het hartkatheterisatiecomplex zijn wij als interventieteam allemaal inzetbaar bij hartkatheterisaties en dotterprocedures. Daarnaast zijn er enkele subteams. Ik zit bij het team dat percutane aortaklep procedures verricht, een behandeling die we toepassen als iemand ernstige vernauwing heeft van één van de hartkleppen. Ook is er een team dat mitraclips plaatst, om lekkages van de mitralisklep te verhelpen. De mogelijkheid om je als hartfunctielaborant te specialiseren in specifieke behandelingen geeft het werk extra verdieping.’

‘We bedienen een verscheidenheid aan apparatuur, interpreteren en verwerken gegevens, zijn verantwoordelijk voor het in de gaten houden en bijsturen van de vitale functies van de patiënt en het begeleiden van de patiënt. Ons vak heeft een technische kant, die zich snel ontwikkelt. Nieuwe apparatuur, nieuwe behandelingen. Het dwingt je als laborant steeds te blijven leren. Dat is voor mij denk ik één van de redenen waarom ik dit werk al weer zo’n elf jaar doe. Tegelijkertijd blijft de mens in het middelpunt staan. Bijvoorbeeld die acute patiënt die met al zijn of haar angsten bij ons binnenkomt. Of juist de geplande patiënt voor wie het ook erg spannend is. Wij begeleiden deze mensen in de hele procedure en kunnen echt iets voor hen betekenen.’

“Nieuwe apparatuur, nieuwe behandelingen.” Greetje Dijkstra, hartfunctielaborant

 

Afstemmen op de patiënt

‘Patiënten kunnen soms heel boos binnenkomen. Vaak blijkt daar angst of onzekerheid achter te zitten. Ik probeer altijd zo goed mogelijk te levelen met patiënten en te kijken wat diegene nodig heeft. De één heeft veel behoefte aan informatie, de ander juist liever niet. Per patiënt pas je je aanpak aan. Het is altijd zoeken naar een goede balans tussen de tijd nemen iemand gerust te stellen en ondertussen adequaat te behandelen. Helemaal bij acute patiënten is het belangrijk dat bepaalde handelingen snel gebeuren. Sinds kort help ik ook bij TAVI-ingrepen waarbij mensen wakker zijn. Wat dan heel erg helpt is als je gewoon een beetje met mensen kunt kletsen. Zonder oprechte interesse in de mens die op de behandeltafel ligt, kun je dit werk naar mijn mening niet goed doen.’

Je doet het samen

‘Onder het Isala Hartcentum vallen verschillende afdelingen waar we mee samenwerken. Soms kan het ontzettend druk zijn op een verpleegafdeling. Vaak bel ik dan even naar de desbetreffende collega’s om te vragen of ze het redden om die ene patiënt te brengen. Zo niet, dan bied ik aan hem zelf te halen. Als ik hen daar een beetje mee kan ontlasten, doe ik dat graag. We moeten het toch met elkaar doen. Op je eigen eilandje blijven zitten is meestal niet goed voor de patiënt en niet goed voor de afdeling. Een beetje met elkaar meedenken kan al een groot verschil maken. Dat houdt ook in dat je aan het einde van de dag de ergste rotzooi opruimt, zodat de schoonmaakcollega’s er een beetje uit de voeten kunnen.’

Stapje harder lopen

‘Wanneer loop ik een stapje harder? Eigenlijk altijd voor de patiënt. Dat kan soms in iets heel kleins zitten, bijvoorbeeld de lievelingsmuziek van iemand opzetten. Maar het kan ook betekenen dat ik de arts vraag om even te wachten, als ik zie dat een patiënt het moeilijk heeft. Veel specialisten zijn in de eerste plaats gericht op het goed uitvoeren van een bepaalde behandeling. Ik vind dat wij als HCK-laboranten de verantwoordelijkheid hebben om de hele patiënt te blijven zien. En hierin als ogen en oren van de specialist te fungeren.’

“Voor de patiënt loop ik een stukje harder.” Greetje Dijkstra, hartfunctielaborant