Mooi Zwolle – Genieten van Haerst en Berkum

Zwolle – Mooi Zwolle is het fiets- en wandelprogramma voor de regio Zwolle. In deze aflevering wordt een route door Haerst en Berkum gelopen. Je start bij wandelknooppunt J61 op de Haersterveerweg in Zwolle. Hier is voldoende gelegenheid om de auto te parkeren of de fiets te stallen. Onderweg wandel je door het Vechtdal en  de wijk Berkum. De route voert je daarna via de Agnietenberg terug naar het beginpunt van deze route.

Startpunt

De wandeling begint op de Haersterveerweg bij wandelknooppunt J61. Je wandelt richting de oever van de Overijsselse Vecht. Hier stap je op het Haersterveer. Het is het laatste handgetrokken kabelpontje van Nederland. Het Haersterveer wordt bediend door pontbaas Jacob Versteegh en ongeveer twaalf vrijwilligers. Het veer verbindt Zwolle met het buurtschap Haerst. Op de Zwolse oever is een grote bel te vinden waarmee je de pontbaas kan laten weten dat je wilt oversteken.

tekst gaat verder onder de foto

Huize Arnichem

Als je het Haersterveer verlaat zie je rechts Huize Arnichem. Het huis behoorde begin 1400 tot de proosdij van Sint Lebuïnes uit Deventer. Later werd het huis huis bewoond door meerdere generaties van de vooraanstaande Zwolse familie Tobias.

Na het overlijden van de laatste Tobias in 1925 kwam het huis in het bezit van het Dominicanenklooster aan de Assendorperstraat. De pater en fraters van het katholieke klooster brachten hun vrije tijd door op het landgoed in het destijds protestantse Haerst.

Het Graf van Lepejou

Als je de weg vervolgt kom je op de Den Doornweg. Langs deze weg ligt in het bos van Tobias het Graf van Lepejou. Voor zover bekend is dit het oudste moslimgraf van Nederland. Lepejou was een negerslaaf uit het voormalige Nederlands-Indië. Volgens de overlevering redde hij daar het leven van Joan Hendrik Tobias, de toenmalige bewoner van Huize Arnichem. Als dank nam de Zwollenaar Lepejou mee naar Nederland. Lepejou stief op 23 juli 1828. Vermoedelijk op 23-jarige leeftijd.

Tobias liet hem begraven in de bospunt op zijn landgoed. Het monument bestaat uit twee grafstenen. De ene steen met een Arabische tekst: ‘De heer heeft zijn trouwste dienstknecht dit graf gewijd, omdat hij hem dankbaar is en altijd aan hem denkt’. De andere met de Latijnse tekst: ‘Lepejou, die ook Apolloon wordt genoemd, is geboren op het eiland Celebes en is gestorven op 23 juli 1828’.

In 1979 werd het graf geschonden. De stenen werden vernield en vermoedelijk is de schedel van Lepejou geroofd. Ook in deze eeuw is met Apolloon, de bijnaam van Lepejou, nog niet vergeten in het buurtschap. Lepejou had een misvormde voet. Als het onweert zeggen de Haerstenaren nog steeds “Apolloon met de voet giet rond”.

tekst gaat verder onder de foto

Het Nieuwe Verlaat

Rond 1600 werd de Nieuwe Vecht gegraven. Een verbinding tussen de Overijsselse Vecht en het Almelose Kanaal in het centrum van Zwolle. Schepen hoefden hierdoor niet langer meer via het Zwarte Water naar Zwolle te varen.

De sluis bij de Overijsselse Vecht heet het Nieuwe Verlaat. Het is een Rijksmonument vanwege de zeldzame ovale vorm van de schutkolk. Het bijbehorende sluiswachtershuis werd bewoond door meerdere generaties van de familie Koezen. Vandaar de naam de Kolk van Koezen, die deel uitmaakt van de Overijsselse Vecht.

tekst gaat verder onder de foto

Berkum

De wandeling vervolgt door Berkum. Berkum is tegenwoordig een wijk van Zwolle. Ooit was het net als Haerst een buurtschap. Hier waren de havezates Campherbeek en Kranenburg te vinden. Op de plek van de havezate Campherbeek staat nu een gelijknamige basisschool. De havezate Kranenburg lag op de plek waar nu de begraafplaats Kranenburg is te vinden. Tot 1967 behoorde Berkum tot de gemeente Zwollekerspel.

Het laatste stuk van de route voert je over de Agnietenberg terug naar het startpunt. Je kan genieten van de prachtige natuur en het glooiende landschap langs de buitenrand van de stad Zwolle.

tekst gaat verder onder de foto