Interview: Auteur Wim Duijst over Zwols geïnspireerd boek
Zwolle – Een vriend van Wim Duijst kreeg een nier van hem, onder andere in het ziekenhuis Isala in Zwolle. Dat inspireerde hem tot het schrijven van een fictieboek over niertransplantatie. RTV Focus Zwolle had de unieke kans om hem hier volop vragen over te stellen.
Waar gaat het boek ten diepste over voor jou?
Ik heb dit boek geschreven over nierdonatie omdat ik dat zelf gedaan heb in 2018 aan een jeugdvriend uit Hasselt. Ik hoop dat iemand die het leest een indruk krijgt. Hoe het in zijn werk gaat, wat er bij komt kijken en wat je moet doen. Dat het mensen aan het denken zet, ‘zou ik in staat zijn om dit te doen’. Je kunt op twee manieren doneren: Als familielid, vriend of kennis, of anoniem. Dat noemen ze samaritaans doneren.
Gaat het boek meer over de relaties tussen de hoofdpersonen of over de niertransplantatie?
Het gaat over beide. Ik heb een boek willen schrijven over nierdonatie. Ik wilde eerst non-fictie schrijven, maar dat kwam te dichtbij. Ik wilde meer afstand nemen en toen heb ik er een roman van gemaakt. Ik heb er wel veel ervaringen in verwerkt. Ik moest denken aan een ander verhaal, van een vriend zijn broer. Die ontmoette een meisje op zijn werk, hij 28, zij 16. Zij werden verliefd en hun relatie kon niet meer kapot. Maar al gauw bleek dat hij niet helemaal welkom was in de familie, met name bij haar vader. Ze bleven van elkaar houden, maar maakten het toch uit. De vriend was van slag, overstuur en boos. Dertig jaar later ontmoetten ze elkaar weer in het televisieprogramma van Anita Witzier, Memories. Dat vond ik zo inspirerend dat ik een dergelijk verhaal heb gemaakt in mijn boek.
Kun je iets vertellen over de karakters van de hoofdpersonen in het boek?
Hoofdpersoon Rein is iemand die loyaal is, getrouwd met Christa, maar houdt niet echt meer van haar. Hij wordt verliefd op Jenny, maar wil Christa niet aan de kant zetten. Hij is integer, maar ook een twijfelaar.
Hoe ging je schrijfproces?
Ik ben begonnen met non-fictie. Dat liet ik aan mijn redacteur lezen, maar die was niet zo enthousiast. De uitgever wilde liever fictie ervan. Daar ben ik over na gaan denken. Ik wist niet hoe het verder moest en belandde in een soort crisis. Toen ben ik mijn huis gaan schilderen, zodat ik het uit mijn hoofd kon zetten. Al werkende kwam ik op het idee om de twee verhalen te koppelen, en toen was het een kwestie van beginnen te schrijven. De nieuwe versie was definitief na 2,5 jaar.
Ik heb er ook flash-backs aan toegevoegd. De lezer krijgt zo een inkijkje in de levens van Jenny en Rein toen zij elkaar ontmoetten. De eerste flashback fragmenten waren te expliciet, niet spannend genoeg, er viel niet veel meer te raden. Dat heb ik aangepast.
In het boek speelt geloof een grote rol, waarom is dat zo belangrijk voor je?
Geloof is sociaal belangrijk. Ik ben zelf heel gelovig opgevoed. Ik kom uit Bunschoten-Spakenburg, de hoofdpersoon van mijn boek ook. Dat is de reden dat je eigenlijk niet om het geloof heen kan. Het geloof is daar alom tegenwoordig. Ik wil graag geloven, maar kan het vaak niet. Toch doe ik het. Dat komt omdat ik niet precies weet wat je over God kunt zeggen. Hij is een groot mysterie, maar je draagt het altijd met je mee.
Kun je iets zeggen over hoe jouw leven er nu uitziet, na de donatie?
Mijn leven ziet er nog precies hetzelfde uit als voor de donatie. Ik merk er helemaal niets van, en mag alles doen. Er zijn wel een paar kleine beperkingen. Bij veel pijn bijvoorbeeld mag ik geen Ibuprofen en Diclofenac gebruiken, wel een morfine-achtig middel. Bij een chemo bijvoorbeeld, moet ik een aangepaste dosering krijgen.
Rein is een anagram van nier, is dat bewust gedaan?
Ja en meer nog: Hij is Hovenier en houdt van Tuinieren. Het betekent ook zuiver en dat is van belang voor het verhaal. De bloemen op de voorkant zijn ook symbolisch: de nier komt tot bloei.
Wat betekent Zwolle voor jou?
Ik kom niet zo vaak in Zwolle, maar ik vindt het een mooie stad, heel geweldig. Ik houd wel van de wat kleinere steden. Mijn vriend uit Hasselt heeft hier les gegeven op ArteZ.
Wat zou je willen zeggen tegen mensen die overwegen een nier te doneren?
Ik zou iedereen die gezond is dat aanraden. Waarom? Ik voel mezelf niet zo’n held. Er hoeft maar iets te gebeuren of ik denk aan ziektes. Ik heb trekjes van een hypochonder. Dus als ik het kan, kunnen anderen het zeker. In het begin was ik er wat onzeker over, maar gedurende het proces werd ik zelfverzekerder. Ik zou het zelfs erg hebben gevonden wanneer het niet door was gegaan. Je raakt gemotiveerd. Je moet wel kerngezond zijn. Ze gaan niet over één nacht ijs, er zijn hele goede onderzoeken. Van het mentale deel had ik meer verwacht. Ik kreeg één gesprek met een maatschappelijk werker.
Je bent geen medicus, hoe kun je toch betrouwbaar schrijven over een niertransplantatie?
Dat kan ik, omdat ik het zelf heb meegemaakt. Dan weet je waarover je schrijft. Maar ik heb ook wel wat bronnen geraadpleegd. Er was ook een hele goede folder van de nierstichting, en van alles te vinden op het Internet.
Boek: Rein
Auteur: Wim Duijst
Uitgeverij: Uitgeverijmarmer
ISBN: 978 9460 6847 91
Sterren: 4
Pagina’s: 317
Categorie: roman
