Onderzoek duurzame havenontwikkeling Port of Zwolle

Zwolle – De havengebieden in Port of Zwolle zijn vrijwel volledig uitgegeven en ook de leegstand is laag.
Op zichzelf is er sprake van een vraag naar extra ruimte binnen Port of Zwolle van zo’n 36 tot 72 hectare
tot 2040. Dat blijkt uit het rapport Duurzame Havenontwikkeling Port of Zwolle, uitgevoerd door een
Consortium onder leiding van de Stec Groep.

Dit rapport is opgesteld naar aanleiding van de samenwerking binnen het Regio Deal Regio Zwolle project Port of Zwolle, logistieke hub voor circulaire bedrijvigheid. Hierbij kent Port of Zwolle vier icoonprojecten: 1. Nieuwe haven Kampen als batterij voor de regio. 2. Nieuwe haven Meppel als grondstoffenknooppunt. 3. Hessenpoort als proeftuin voor klimaatadaptatie. 4. Circulair MKB-Lab voor stad en regio. De gemeenten Zwolle, Kampen en Meppel en stichting NICE (Noordelijk Innovatielab Circulaire Economie)

Extra ruimte nodig

De prognose sluit ook aan op de meest actuele prognoses in Overijssel en Drenthe. Daarnaast zal inzet op de actieve transitie van Port of Zwolle naar een circulaire hub voor bedrijvigheid leiden tot een toegevoegde ruimtevraag vanuit bestaande en nieuwe bedrijven van zo’n 70 tot 80 hectare tot 2050. Dat is exclusief extra ruimte voor bijvoorbeeld (grootschalige) energie-infrastructuur, het realiseren van een overstromingsbestendige haven, ruimte voor meer groen en ecologische inrichting, et cetera.

Perspectief

In het rapport wordt geconcludeerd dat de inzet op de icoonprojecten van Port of Zwolle en genoemde transities veel perspectief biedt voor de bedrijvigheid en brede welvaart in onze regio en dat dit inzet vraagt van overheden en bedrijven, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties.

De conclusie van het rapport is dat het noodzakelijk is om mee te gaan in toekomstige ontwikkelingen en een duurzaamheidstransitie. Transitie op niveau van individuele bedrijven maar ook een collectieve transitie, beide met consequenties voor ruimtegebruik en ruimtevraag. Het rapport schetst de kansen, en de noodzaak die deze transitie met zich meebrengt om zo de bedrijvigheid te versterken en te ondersteunen voor de toekomst. Hoe hieraan vorm te geven, welke rol de gemeenten, regio, het bedrijfsleven, de kenniscentra en de netwerkpartners hierin spelen, wordt onderdeel van een bestuurlijk position paper.

Aanbod op Hessenpoort

Het aanbod op Hessenpoort bestaat enkel uit kleinschalige kavels. Het is de verwachting dat de transitie de vraag naar grootschalige kavels in stand houdt. Zowel de logistiek en productiebedrijven hebben behoefte aan grootschalige kavels. De uitbreiding van Hessenpoort lijkt noodzakelijk.

De gemeente beoordeelt momenteel drie hoofdvarianten voor de beoogde uitbreiding van Hessenpoort 4. Dit zijn Tolhuislanden, De Bese en een combinatie. Inhoudelijk verschillen de varianten beperkt. De beoogde uitbreiding van Hessenpoort 4 bedraagt circa 31 hectare. De uitbreiding aan de Tolhuislanden-kant is een
verlenging van het bestaande terreinen en kan de onderliggende structuur van het agrarisch landschap
overnemen. De uitbreiding ‘botst’ daardoor niet met significante cultuurhistorische structuren.

De historische Steenwetering, loopt parallel aan de uitbreiding en kan extra worden benadrukt door een groene ruimte er omheen. Daarnaast sluit de uitbreiding goed aan bij de eventuele spoorterminal wat nieuwe
mogelijkheden voor logistiek kan betekenen. Door een brede groenzone langs de Steenwetering aan te leggen, kan er meer groen en biodiversiteit aan het bedrijventerrein worden toegevoegd. Dit gebied biedt kansen voor wandelroutes voor werknemers uit Hessenpoort, maar dit zal moeten afgestemd worden op de verdere eisen van een ecologisch zone.

Grondstofstromen

In PoZ zijn drie clusters met voorrang vanuit grondstofstromen en bedrijvigheid te onderscheiden. De belangrijkste stromen en bedrijven in PoZ concentreren zich rondom (1) bouwmaterialen, (2) aardolie(producten) en (3) landbouw, veevoer en voeding. Door in te zetten op doorontwikkeling langs bovenstaande grondstofstromen wordt gewerkt aan economische structuurversterking waarbij de bestaande bedrijvigheid en grondstofstromen het uitgangspunt vormen. Dit is belangrijk omdat de bestaande bedrijven belangrijke motoren zijn voor de regionale economie.

Bedrijven- en haventerreinen gaan tevens een belangrijke rol spelen in de grootschalige duurzame energie-opwek via zon en wind. Digitalisering vormt een steeds belangrijkere basis voor een duurzame en efficiënte logistiek. De afgelopen jaren is een duidelijke trend zichtbaar waarbij in havengebieden toe wordt gewerkt naar een plek voor schonere industrieën, biodiversiteit en toegankelijkheid (voor bijvoorbeeld recreatieve doeleinden). Inzetten op het versterken van de koppeling tussen bedrijven en onderwijs, maar ook aantrekken van nieuwe inwoners (woningbouwopgave) en passende banen is essentieel voor de match tussen vraag en aanbod van banen in de regio.